‘प्रधानमंत्री मातृवंदना’ योजनेच्या माध्यमातून किती लाभ देण्यात येतो?

‘प्रधानमंत्री मातृवंदना’ योजना ही केंद्र शासनाने 2017 मध्ये सुरू केलेली आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश गरोदर महिलांना नियमित आरोग्य तपासणी मिळावी त्याचबरोबर पोषणयुक्त आहार वेळेवर उपलब्ध व्हावा, यासाठी सुरू करण्यात आलेली आहे. या योजनेच्या माध्यमातून गर्भवती महिलेला प्रत्येकी 5 हजार रुपये अनुदान दिले जाते. प्रधानमंत्री मातृत्व वंदना योजनेतंर्गत गरोदर महिला आणि स्तनदा माता यांच्यासाठी आर्थिक मदत दिली जाते.

1) सदर योजनेचा उद्देश-.

• आर्थिक आणि सामाजिक अडचणीमुळे गरोदरपणाच्या शेवटच्या दिवसातही अनेक स्त्रियांना कुटुंबाच्या उदरनिर्वाहासाठी काम करावे लागते. तिच्या वेतनाची नुकसान भरपाई देणे, जेणेकरून बाळाच्या प्रस्तुतीपूर्व आणि प्रसूतीनंतर तिला आराम मिळेल. या उद्देशाने ही योजना अंमलात आणण्यात आली आहे.
• नवजात जन्मलेल्या बालकाला कुपोषित होण्यापासून वाचविणे आणि गर्भवती महिला व तिच्या बाळाचे प्रसूती दरम्यान मृत्यूचे प्रमाण कमी करणे हा या योजनेचा उद्देश आहे.
• महिलेच्या गर्भपणात आणि तिच्या प्रसूतीनंतर बाळाला स्तनपान करतेवेळी आई आणि बाळाच्या आरोग्यावर भर देणे हा ही या योजनेचा उद्देश आहे.

2) सदर योजनेच्या लाभाची रक्कम-

• या योजनेतंर्गत लाभार्थी महिलेला 5000/- रुपये दिले जातात.
• ते तिला हप्त्याने दिले जातात.
• जननी सुरक्षा योजनेअंतर्गत पात्र महिलेला 1000/- रुपये अतिरिक्त रक्कम म्हणजेच एकूण 6000/- रुपये दिले जातात.

3) सदर योजनेचे हप्ते-

• पहिला हप्ता: अंगणवाडी केंद्रात किंवा आरोग्य सुविधेवर गर्भधारणेची नोंदणी करण्यासाठी 1000/- रुपयाची आर्थिक मदत दिली जाते.
• दुसरा हप्ता: गर्भधारणेच्या सहा महिन्यानंतर 2000/- रुपयांचा दुसरा हप्ता दिला जातो.
• तिसरा हप्ता: बाळाच्या जन्माची नोंद आणि लसीकरणाच्या वेळी 2000/- रुपयांचा तिसरा हप्ता दिला जातो.

4) सदर योजनेचे वैशिष्ट्ये-

• या योजनेची सुरुवात राज्यात एक जानेवारी 2017 पासून करण्यात आली आहे.
• या योजनेत केंद्र शासनाचा 60 % तर राज्य शासनाचा 40% सहभाग असणार आहे.

5) सदर योजनेसाठी लाभार्थ्याची पात्रता-

• अर्जदार हा महाराष्ट्राचा रहिवासी असावा.
• कुटुंबातील पहिल्या अपत्यासाठी गरोदर असणाऱ्या आणि स्तनदा माता या योजनेसाठी पात्र असतील.
• ही योजना केवळ आर्थिक लाभाचे असून पहिल्या जीवित अपत्यापूर्तीच मर्यादित आहे.
• या योजनेचा लाभ एकदाच घेता येऊ शकतो.
• नैसर्गिक गर्भपात झाल्यास किंवा मृत बालक जन्मास आल्यास त्या टप्प्या पुरताच लाभ अनुज्ञेय राहील.
• या योजनेत दारिद्र्यरेषेखालील व दारिद्र्यरेषेवरील लाभार्थ्यांचा समावेश असला तरी वेतनासह मातृत्व रजा मिळणाऱ्या महिलांना या योजनेचा लाभ अनुज्ञेय राहील.
• केंद्र सरकार आणि राज्य शासनात नियमित नोकरी करत असलेल्या गरोदर आणि स्तनपान करणाऱ्या माता या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.

6) सदर योजनेची कागदपत्रे-

• आधार कार्ड
• लाभार्थी महिलेचे आधार संलग्न बॅंक खाते किंवा पोस्ट खाते
• लाभार्थ्याचे पासपोर्ट आकाराचे फोटो.
• महिलेचा/ पतीचा मोबाईल क्रमांक.
• लाभार्थी दारिद्र्य रेषेखालील असल्यास जात प्रमाणपत्र
• विज बिल
• रेशन कार्ड
•  MCP कार्ड((माता बाल संरक्षण कार्ड)

7) सदर योजनेचा अर्ज कसा करावा-

• मातृ वंदना योजनेचा लाभ तीन टप्प्यात विभागला गेलेले आहे. त्यामुळे लाभार्थ्यास तीन टप्प्याचा लाभ घेण्यासाठी त्या त्या टप्प्यानुसार लागणाऱ्या कागदपत्रांची आवश्यकता असेल.
• ऑनलाईन अर्ज- तुम्ही महिला आणि बालविकास विभागाच्या pmmvy.wcd.gov.in या अधिकृत वेबसाईटवरती नोंदणी करुन अर्ज सादर करू शकता.
• ऑफलाईन अर्ज- आपल्या जवळच्या अंगणवाडी केंद्रामध्ये जाऊन किंवा आरोग्य सुविधा केंद्रामध्ये जाऊन अर्ज सादर करू शकता.

नोट- महत्त्वपूर्ण अशी माहिती आहे, इतरांबरोबर शेअर करा व अधिक माहितीसाठी आपला व्हाट्सअ‍ॅप ग्रुप जॉईन करा.